ارزیابی تنوع زیستی گونه های گیاهی منطقه ارسباران با استفاده از شاخص های غیر پارامتریک در ارتباط با عامل توپوگرافی شیب

چکیده:

جهت دستیابی به توسعۀ پایدار و همچنین حفاظت از اکوسیستم¬های طبیعی و تنوع¬زیستی آنها لازم است نقش عوامل اکولوژیکی و تأثیر آنها بر تنوع گونه¬¬های گیاهی مورد ارزیابی قرار گیرد. در این راستا با توجه به شرایط توپوگرافی جنگل¬های ارسباران، عامل-اکولوژیک ارتفاع از سطح دریا از اهمیّت خاصی برخوردار بوده و بسیاری از پارامترهای کمی و کیفی درختان تابع آن می¬باشد. به-همین منظور، شبکه آماربرداری به¬صورت تصادفی _ سیستماتیک با ابعاد ۳۰۰×۳۰۰متر طراحی و تعداد ۱۶۰ قطعه¬نمونه دایره¬ای شکل به¬مساحت ۳۱۴ مترمربع در جنگل¬های ارسباران مورد بررسی قرار گرفت. گونه¬های درختی و درختچه¬ای در قطعه¬نمونه اصلی مورد اندازه¬گیری قرار گرفتند. گونه، درصد تاج¬پوشش و تعداد پایه به¬عنوان معیارهای اندازه¬گیری پوشش¬گیاهی در نظر گرفته شد. گونه¬های علفی در ریزقطعه¬نمونه¬هایی به مساحت ۱۴/۳ مترمربع اندازه¬گیری شدند. در ریزقطعه¬نمونه¬ها گونه و درصد پوشش علفی برداشت شد. جهت ارزیابی تنوع زیستی گونه¬های گیاهی در طبقات ارتفاعی مختلف، ارتفاع از سطح دریا به سه طبقه (۹۰۰-۶۰۰ ،۱۲۰۰-۹۰۰ و ۱۵۰۰-۱۲۰۰ متر) تقسیم و سپس شاخص¬های غنای گونه¬ای،یکنواختی و ناهمگنی در هر طبقۀ ارتفاعی محاسبه شد. تجزیه واریانس شاخص¬های غنا، یکنواختی و ناهمگنی در طبقات ارتفاعی مختلف نشان داد که مقادیر این شاخص¬ها دارای تفاوت معنی¬داری(۰۵/p<) می¬باشند. به طوری که بالاترین مقادیر شاخص¬های غنا، یکنواختی و ناهمگنی در طبقه ارتفاعی سوم و کمترین مقادیر آنها در طبقه ارتفاعی اول مشاهده شد. برای معرفی بهترین شاخص از آماره ضریب تغییرات و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد برای اندازه¬گیری غنا، شاخص¬ مارگالف، برای اندازه¬گیری یکنواختی شاخص¬ اصلاح¬شده¬نی و برای اندازه¬گیری ناهمگنی شاخص¬ هیل، بهترین شاخص¬ هستند.

دانلود فایل