متدولوژی هواشناسی در طرح های توجیهی آبخیزداری

مطلب این پست را به متدولوژی هواشناسی مطالعات توجیهی آبخیزداری اختصاص دادم . اهمیت

آگاهی ازمتدولوژی در حدی است که به منظور مطالعات هواشناسی الزاماباید شناخت کافی در مورد

متدولوژی داشته باشید .

متدولوژی به معنای روش شناسی است و در مطالعات آبخیزداری ، متدولوژی اهداف فعالیت را مشخص

میکند .

در مطالعات هواشناسی طرح های توجیهی آبخیزداری نیز متدولوژی خاصی مشخص شده است که

کارشناس باید بر اساس آن عمل کند .

متدولوژی بخش هواشناسی مطالعات توجیهی آبخیزداری به شرح زیر است :

ارزیابی مشخصات اقلیمی قلمرو و مطالعاتی هدف اصلی بخش هواشناسی را شامل میشود .

علاوه بر این اهداف دیگری نیز به شرح زیر در این بخش دنبال میگردد :

ارائه پارامتر های مورد نیاز در بررسی بیلان آبی حوزه آبریز .

ارائه پارامتر های مورد نیاز در ارزیابی آبدهی واحد های هیدرولوژیک و کل حوزه های آبریز .

ارائه پارامتر های مورد نیاز در برآورد سیلاب در واحد های هیدرولوژیک و کل حوزه آبخیز .

برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل از گیاه مرجع به منظور برآورد نیاز آبی گیاهان در الگوی پیشنهادی .

روش شناسی بخش هواشناسی به صورت زیر ارائه شده است:

۱-جمع آوری کلیه آمار پارامتر های هواشناسی از قبیل ۵ شاخص حرارتی ،آمار بارندگی ماهانه

و سالانه ، حداکثر ۲۴ ساعته ،تعداد روز های بارندگی بیش از ۱ ، ۵ ، ۱۰ ، ۱۵ ، ۲۰ میلیمتر ، تعداد روز های

یخبندان ، حداکثر و حداقل نم نسبی ،تعداد روز های برفی و بارانی ، تعداد روز های همراه با گرد و غبار و

طوفانی ،آمار تبخیر ماهانه و سالانه ،فشار بخار اشباع ، ساعات آفتابی ،فراوانی باد و شدیدترین بادهای

رخ داده در منطقه و در صورت امکان تهیه نوار باران سنج ثبات و آمار بارندگی برای روز هایی که دما

در آن کمتر از صفر درجه است .

۲- جمع آوری مطالعات انجام شده و یا در دست انجام منطقه مطالعاتی و یا مجاور آن به منظور مقایسه

نتایج این گزارش با مطالعات مزبور .

۳- انتخاب شبکه بندی مناسب ایستگاه های هواشناسی به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر در گزارش .

۴- ورود اطلاعات در بانک های اطلاعاتی Spread sheet

۵- حذف آمار مشکوک و سپس محاسبه ضرایب آماری کلیه پارامتر ها .

۶- تهیه نقشه موقعیت ایستگاه های هواشناسی ( مقیاس ۱:۲۵۰۰۰) با بهره گیری از نقشه های

توپوگرافی منطقه مورد بررسی .

۷- تهیه طول دوره آماری ایستگاه ها و وضعیت داده های هواشناسی .

۸-بررسی صحت و سقم داده های بارندگی با بهره گیری از آزمون های همگن و روش منحنی جرم مضاعف .

۹- انتخاب دور ه شاخص ، تطویل ،تصحیح ،ترمیم و تکمیل داده ها با بهر ه گیری از مناسبترین روش ها .

۱۰ – بازدید از نقشه ایستگاه های هواشناسی در منطقه مطالعاتی به منظور بررسی کیفیت کار دستگاه ها ،

دیده بانی ، وضعیت ایستگاه ها ، تغییرات احتمالی در خصوص موقعیت ایستگاه ها .

۱۱ – مقایسه ضرایب آماری طی دوره شاخص و موجود ایستگاه ها

۱۲- تعیین تواتر بارندگی سالانه ایستگاه ها با بهره گیری از برنامه کامپیوتری HYFA و ارائه نتایج با جدول

و کاغذ اطلاعات .

۱۳- تعیین تواتر بارندگی ماهانه ایستگاه های معرف با بهره گیری از برنامه کامپیوتری HYFA و ارائه نتایج

با جدول و کاغذ احتمالات .

۱۴- عرضه بارندگی فصلی ایستگاه های معرف به صورت میزان و درصد و نمودار .

۱۵- تصحیح مجدد نقشه شبکه بندی ایستگاه ها ، تهیه جدول مشخصات عمومی ایستگاه های مورد

بررسی نظیر طول وعرض جغرافیایی ، ارتفاع ، سال تاسیس ،طول دوره آماری ،وابستگی به سازمان

متبوعه برون یا درون حوزه بودن .

۱۶- ارائه تعداد روز های بارندگی بیش از ۱ ، ۵ ، ۱۰ ،۱۵ و ۲۰ میلیمتر به صورت نقطه ای و حتی الامکان

به صورت منطقه ای .

۱۷- ارائه منحنی های بارش و زمان برای تداوم های مختلف .

۱۸- برآورد معادله گرادیان بارندگی ماهانه و سالانه منطقه مطالعاتی با عرضه میزان همبستگی و سطح اطمینان و انتخاب ایستگاه های معرف .

۱۹-عرضه رژیم بارندگی ایستگاه ها به صورت میزان و درصد ، تهیه نمودار و تعیین رژیم بارندگی منطقه ای با بهره گیری از معادلات گرادیان بارندگی ماهانه .

۲۰- تهیه منحنی متحرک ۵ تا ۱۰ سال

۲۱- تهیه دوره های خشکسالی و ترسالی با بهره گیری از روش SIAP

۲۲- ارائه تعداد روز های بارانی و برفی و نسبت این دو پارامتر به صورت نقطه ای و حتالامکان به صورت منطقه ای .

۲۳- تعیین ضریب برفگیری  با بهره گیری از آمار ایستگاه های برف سنجی و یا در نبود ایستگاه با بهره گیری زا آمار بارندگی روز هایی که دما کمتر از صفر است و یا رابطه تجربی چندرا ( Chendra) .

۲۴- تعیین میزان ذوبر برف با بهره گیری زا روابط تجربی .

۲۵- تهیه  نقشه همباران با بهره گیری از معادلات گرادیان بارندگی سالانه  منطقه مورد بررسی و آمر بارندگی سالانه ایستگاه های کنترل منحنی های همباران با استفاده از تصاویر ماهواره اسی در سیستم GTS

۲۶- تعیین حجم بارش و متوسط بارندگی سالانه هر یک از واحد های هیدرولوژیکی با بهره گیری  از مساحی فواصل بین خطوط همبابارن و مقایسه نتایج متوسط بارندگی حوزه با بهره گیری از معادله گرادیان بارندگی .

۲۷- برآورد تبخیر و تعرق حقیقی  در داخل حوزه بر حسب نیاز گونه های گیاهی .

۲۸- ترسیم تیسن پلیگون برای حوزه مورد مطالعه بر اساس ایستگاه های باران سنج ۲۴ ساعته موجود

۲۹- تعیین متوسط بارندگی سالانه برای هر حوزه